W dniu 30.03.2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok, który powinien zainteresować osoby poszkodowane i zakłady ubezpieczeń (sygn. C‑618/21). Trybunał rozpoznał tym samym pytania prejudycjalne skierowanie przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie. Problematyka podniesiona przez warszawski Sąd dotyczyła przede wszystkim wykładni art. 18 w zw. z art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE. Ten akt prawny reguluje zasady ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody powstałe w związku z ruchem pojazdów mechanicznych.
Trybunał orzekł, że przepis ten nie stoi na przeszkodzie temu, by prawo krajowe przewidywało, że sposób uzyskania naprawienia szkody może polegać wyłącznie na świadczeniu o charakterze pieniężnym. To oznacza, że ubezpieczyciel nie musi na życzenie poszkodowanego naprawiać uszkodzonego auta. Polskie prawo przyznaje prymat naprawieniu szkody w formie pieniężnej, a unijne przepisy nie stoją temu na przeszkodzie. Unijne przepisy również stawiają na pierwszym miejscu takie rozwiązanie. Czym innym jest jednak, to że towarzystwa ubezpieczeń coraz częściej proponują naprawę auta w warsztatach współpracujących.
Wedle przepisów unijnych państwa członkowskie co do zasady zachowują swobodę w określaniu w ramach swych systemów odpowiedzialności cywilnej zakresu odszkodowania za te szkody i osób uprawnionych do rzeczonego naprawienia. Jednakże art. 18 w powiązaniu z art. 3 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE stoi na przeszkodzie takim regułom ustalania wysokości należnego odszkodowania i warunkom jego wypłaty, które powodowałyby ograniczenie obowiązku zrekompensowania powstałej szkody w pełnym zakresie.
Co istotne, Trybunał podkreślił w uzasadnieniu podjętego wyroku, że sądy krajowe mają prawo czuwać nad tym, by ochrona praw zagwarantowanych w porządku prawnym Unii Europejskiej nie prowadziła do bezpodstawnego wzbogacenia osób uprawnionych. Sąd Rejonowy w Warszawie zadał takie pytanie w kontekście częstego sporu sądowego, który sprowadza się do ustalenia, czy poszkodowany może domagać się hipotetycznych kosztów naprawy, czy świadczenie to musi być wykorzystane na wykonanie rzeczywistej naprawy.
Foto: pixabay.com
